Câu chuyện chiếc thuyền rỗng
Đã 2 bữa nay mình ngẫm nghĩ về câu chuyện chiếc thuyền rỗng này rồi. Sự ngẫm nghĩ này diễn ra như sau.
-
Ban đầu là mình đã biết cái gì cần phải nhắm tới của câu chuyện này.
-
Sau đấy, mình đã bắt đầu đặt tay lên gõ những dòng chữ đầu tiên hiểu về câu chuyện này, xoay quanh các mục đích bao gồm làm rõ ràng sự tuyệt vời của chứng kiến, và về sự tức giận, và về cái nguyên nhân gốc của sự tức giận cần phải được chứng kiến…
-
Rồi mình đã viết, nhưng có 2 hướng viết. Khi viết mình có nhu cầu, mục đích là viết phải hay, phải chạm vào được người đọc, viết phải bộc lộc ra được hoàn chỉnh điều mình muốn nói. Nhưng rồi mình không có cảm giác đã lắm.
-
Tối qua, mình vô tình được quay lại cái nhìn về sự tức giận một lần nữa, khi mình lướt tiktok, có một vị tăng nói là mình tức giận là vì người ta trái ý mình; vậy người ta có sai không? không, là người ta sai với ý mình thì mình mới tức. Mình thấy đồng ý, và rất chạm với mình. Rồi mình đã có viết 1 câu comment là nhưng quan trọng hơn nữa thì mình phải coi tại sao người ta trái ý mình thì mình lại tức giận? căn bản là, mình đã có kiến thức về cái clip Ai có quyền tát mình của thầy Quý rồi. Mình rất đồng tình với clip đó. Đại ý, clip đó thầy bảo rằng, khi người ta tát mình, thì mình sẽ tự tát mình thêm 1 cái nữa (chính là ẩn dụ của sự tức giận), để cho bản thân mình thấy mình cũng có quyền tát mình nè (ẩn dụ cho việc làm tổn thương mình), mình ko có bị mất quyền làm chủ đâu nhé. Nghe thì nó hơi vô lý, nhưng trong mình thì lại đồng ý, vì cái chặng giữa từ đoạn thấy bị đau, cho tới khúc tức giận, là mình mờ mịt, không thấy, nên mình nghe thầy nói, mình thấy hay, thấy có lý.
-
Sáng nay, trên đường đi bộ tới ngã tư hàng xanh, mình lại có nhu cầu, muốn trình bày cho được, phơi bày cho được cái sự hiểu của mình về chứng kiến, khả năng làm tan biến cơn giận của nó, khả năng làm tan đi sự ảo tưởng của nó. Phải quay lại một chút, trước khi chọn 1 chủ đề, 1 khía cạnh về chứng kiến để nói, thì bữa giờ mình đang băn khoăn về chứng kiến, hiểu nó thế này thì mâu thuẫn với hiểu nó thế kia. Nên mình đã kỳ vọng, làm rõ được câu chuyện con thuyền rỗng theo hướng sử dụng chứng kiến để nói về nó, cũng là 1 cách để mình làm rõ hơn về chứng kiến và mâu thuẫn trong cái hiểu của mình về chứng kiến.
-
Thế rồi, để làm cho bộc lộ ra cái hiểu của mình về chứng kiến, mình nghĩ hay là phải dùng video, chứ dùng ngôn từ nói, nó không có được rõ ràng, khó control được cái hiểu của người đọc. Rồi video hiện lên, mình sẽ cho anh chèo thuyền, nhìn thấy chiếc thuyền lạ, thì trong đầu anh ta hiện lên cái hình ảnh ảo tưởng (đoạn này mình sẽ vẽ như kiểu truyện tranh, ý nghĩ trong đầu của nhân vật trong truyện sẽ được vẽ vào trong 1 cái khung như đám mây đó), hình ảnh ảo tưởng đó là một người ngồi trong thuyền, đang điều khiển chiếc thuyền, và có ý định đâm vào thuyền anh ta, à, thể hiện ý định của anh trong thuyền lạ này như nào nhỉ? Cũng dùng kiểu vẽ đám mây. Vậy là trong đám mây trong đầu anh chèo thuyền, có hình ảnh chiếc thuyền lạ + người chèo thuyền mà anh ta tưởng tượng ra, rồi trong hình ảnh anh chèo thuyền mà anh ta tưởng tượng ra đó, lại đang tưởng tượng ra 1 ý định muốn đâm vào thuyền anh này). À, trước đó, mình đang nghĩ là làm sao để vẽ phân biệt ra được giữa chứng kiến và ảo tưởng nhỉ?
-
Đối với cái hiểu của mình về chứng kiến hiện giờ thì, mỗi 1 con người, giống như 1 viên ngọc phát sáng, giống như trong truyện tranh người ta hay vẽ mấy cái cục vàng, xung quanh cục vàng nó sẽ có các tia sáng phát ra, nhìn rất là thích mắt. Không phải là nỗ lực mới phát sáng, phát sáng là tự nhiên của cục vàng. Ánh sáng này nó có phạm vi phát sáng là toàn bộ thế giới của mình. Nghĩa là viên ngọc là trung tâm toả sáng ra xung quanh, phạm vi toả sáng của nó là cố định, nếu ngoài phạm vi toả sáng của nó, thì có vật hiện lên nó cũng ko ánh lên sự sáng được. Còn trong phạm vi toả sáng của nó, những vật đi vào vùng toả sáng của viên ngọc, sẽ có sự sáng, ánh lên ngay trên vật đó. Vật đó trong thế giới của mình là bao gồm cả hiện tượng tâm lý, suy nghĩ bên trong của mình, và những hình ảnh, chuyển động, âm thanh… tất tần tật bên ngoài. Nếu như vật nằm ngoài phạm vi toả sáng của viên ngọc, thì mình cũng chẳng thể biết được, vì nó có ánh lên đâu. Giống như khi mình ko có mặt ở nhà 1 người bạn, thì những vật trong nhà người bạn ấy, nó ko thể sáng lên trong thế giới nhận thức của mình, nên mình ko thể biết được. Mình chỉ biết được, ở nơi mà mình có mặt. Nhưng đoạn này cũng rất quan trọng: Một sự vật hiện lên trong thế giới nhận biết của mình, vật thật á nha, ví dụ như cái ly, cái bàn, con người… thì nó ko phải đơn thuần là cái ly, cái bàn, con người như mình nghĩ… mà nó là sự sáng lên của vật đó trong phạm vi toả sáng của mình. Cái vật mà mình thấy, nó ko thể chỉ là vật mà mình thấy được, nó còn là sự sáng lên của vật đó. Cho nên, mình ko cần nỗ lực gì cả, chỉ cần mình có, ánh sáng tự có phạm vị toả của nó, những gì xuất hiện ngay lập tức được chiếu sáng, cũng là ngay lập tức mình biết luôn. Nói chung, mỗi người là viên ngọc, sự toả sáng là thuộc tính của viên ngọc, vật hiện ra trong thế giới này là sự kết hợp giữa ánh sáng của viên ngọc và cái gì đó (cái này mình ko biết được, vì nó nằm ở 1 thế giới khác, mình có đọc sách duy thức, thì mình hiểu, cái gì đó này có tên là chủng tử). À, nói rõ hơn về sự sáng, nó y như khi bạn, bật đèn xe máy lên, đưa tay của mình ra trước cái đèn xe máy, thì cái hình ảnh bàn tay bạn nhìn thấy, nó là sự kết hợp của ánh sáng đèn xe + chính bàn tay của bạn; bạn không thể tách 2 thành phần ánh sáng của đèn xe và bàn tay của bạn ra được, nếu tách ra được, thì bạn sẽ ko thấy ánh sáng đèn xe trên bàn tay nữa, bạn sẽ thấy ánh sáng đèn xe trên vật khác, và bàn tay của bạn ko thể có cái màu sắc như khi ánh sáng đèn xe chiếu vào được, nó sẽ do 1 loại ánh sáng khác chiếu vào. Vậy, nghĩa là khi mình nhìn thấy bàn tay đang được chiếu sáng bởi đèn xe, thì khi ấy ngoài cái bàn tay được thấy, mình cũng đang thấy chính cái sự toả sáng của đèn xe. Khi mình đưa bàn tay ra khỏi khu vực phát sáng của đèn xe, thì cũng là mình ko thấy sự toả sáng của đèn xe nữa, nhưng mình biết chỗ đó vẫn sáng, chỉ cần đưa 1 vật gì đó vào thì nó lại sáng lên. Tóm lại, khi mình đang nhìn vào vật gì ở thế giới này của mình, thì ngoài vật được nhìn thấy, thì mình cũng đang thấy chính cái sự thấy của mình. Nhưng sự thấy này là, nó dính liền với vật được nhìn thấy, khi có vật xuất hiện thì nó xuất hiện, khi vật mất thì nó mất. Còn sự biết thật sự của mình, là sự toả sáng tự nhiên của viên ngọc.
-
Với sự hiểu biết như thế, mình đang muốn vẽ ra được, video ra được cái đoạn mà anh chèo thuyền này, khi chiếc thuyền lạ xuất hiện trên sông, thì cái sự biết này nó đã xuất hiện thế nào. Khi chiếc thuyền lạ xuất hiện trên sông, cũng chính là sự nhìn thấy của anh chèo thuyền, và cũng là sự sáng của cái sự phát sáng tự thân của viên ngọc đó nó sáng chỗ đó lên, sự xuất hiện của chiếc thuyền lạ, chính là sự sáng lên của viên ngọc luôn, và đó là chứng kiến chiếc thuyền lạ. Đấy, lúc này mình định là sẽ vẽ phải có ánh sáng toả ra trước, khung cảnh trên sông hiện ra trong khu vực toả sáng ấy, rồi trong cái khu vực toả sáng ấy, mình mới vẽ ra cái đám mây tưởng tượng trong đầu của anh chèo thuyền và trong sự tưởng tượng trong đầu của anh chèo thuyền lại có hình ảnh anh chèo chiếc thuyền lạ, rồi trong anh chèo thuyền lạ, lại có đám mây tưởng tượng là có ý định là sẽ đâm vào thuyền anh kia, rồi anh này tức giận lên. Cái đoạn anh này tức giận lên, vẽ sao nhỉ, nghĩa là làm sao để vẽ nội tâm này nhỉ. Vẽ nội tâm tức giận của mình thì được, chứ nội tâm của người khác vẽ sao ta? Lúc này, trong mình oh lên, ủa, gì kỳ vậy, vậy ra Xưa giờ mình chưa từng chứng kiến sự giận của người khác. Oh, xưa giờ mình chưa từng chứng kiến được sự tức giận của người khác, của bất kỳ 1 người nào luôn. Mình chỉ có chứng kiến được sự tức giận của mình, nó méo mó ra sao, nó xuất hiện lúc nào, biến mất ra sao, mình có tức giận thật hay ko; Còn của người khác, mình đâu có chứng kiến được đâu. Wow, vậy đó giờ mình tưởng tượng hả ta.
-
Đi bộ thêm 1 lát nữa, mình tận hưởng được cảm giác giải thoát, wow, đã dữ vậy trời, thì ra đây là được nếm hướng vị giải thoát nè, một cái gánh nặng được đặt xuống là như vầy đây hả. Chà, đó giờ mình cứ nghĩ rằng mình chứng kiến được sự tức giận của người khác, hahaha. Rồi nó trở thành 1 gánh nặng trong mình, hahaha. Mình trở thành sống với sự đối phó với sự tức giận của người khác, mình phải làm sao cho ng ta ko tức giận. Bây giờ thì mình đang thấy, mình đâu có chứng kiến được sự tức giận của người khác đâu. Thấy nhẹ nhàng, thoải mái. Cái mình nhớ tới clip anh Trung bộ đội, tại bữa mình đi tham dự workshop về Thế nào là Chánh Pháp, thì thầy Quý nói Chánh Pháp là Tứ diệu đế. Đế tức là sự thật. Tức là 4 điều sự thật. Sẵn mình nói tóm lại luôn ha.
-
Đế thứ 1 - Khổ đế: Sự thật về khổ. Đoạn này Đăng trình bày về Khổ rất là hay. Nói về tư duy đột phá khi nhìn vào vấn đề khổ.
-
Đế thứ 2 - Tập đế: Sự thật về nguyên nhân của khổ. Đoạn này Đăng trình bày ở phần trước. Phần này, thầy Quý nói thẳng ra luôn, nguyên nhân của Khổ là Ái dục. Và theo vòng 12 nhân duyên, thì gốc rễ là nằm ở Vô minh.
-
Đế thứ 3 - Diệt đế: Sự thật về Niết bàn. Đó, ngay đoạn này, thầy Quý mới nói tới clip của anh Trung Bộ đội, cái cảm giác giải thoát của ảnh, nó hạnh phúc, mãn nguyện, là sự tan ra. Lúc đấy mình ko hiểu, ko cảm được, cũng như trước đây mấy lần thầy Quý cũng có nói về cái cảm giác khô cằn, đi giữa sa mạc, sau đó có làn nước suối từ dưới trào lên lênh láng, cái mình thấy mát, thấy đã, mình cũng hiểu hiểu chứ cũng ko cảm được. Hôm nay mình trải nghiệm, 1 khía cạnh thôi, là thấy mình không chứng kiến được sự tức giận của ai cả, ngoài của mình thôi, mà mình thấy nó đã, nó phê, trước giờ gánh nặng quá. Mình hiểu nha, giờ mình làm gì đó sai, sau đó, người bị thiệt hại, họ chửi bới mình túi bụi, tức giận điên lên… thì mình có còn thấy là mình không chứng kiến được sự tức giận của người khác ko? Thì mình ko biết đâu. Mình chỉ trải nghiệm như thế này, lúc này, vui quá thì mình viết lại thôi nhé, hehe. Nhưng đoạn này nghĩa là mình muốn nói, mình chỉ mới có biết là xưa giờ mình không có chứng kiến được cơn giận nào của ai hết, mà mình đã thấy khoẻ, đã vậy rồi á, huống gì anh Trung, ảnh chứng kiến được về bản thân, thì mọi thứ tan ra, như là mọi gánh nặng đều rơi rụng hết, thì nó còn phê tới cỡ nào nữa. Chỗ này mình phóng tác thêm 1 tí, nó làm mình liên hệ tới cái câu của Lục Tổ Huệ Năng, ngài đó phải nói lên 1 câu là Xưa nay không có vật gì, hay là câu Không ngờ tự tánh vốn thanh tịnh, Không ngờ tự tánh vốn đầy đủ… thì đó là sự chứng kiến của ngài, nó còn đã tới cái gì nữa.
-
Đế thứ 4 - Đạo đế: Sự thật về con đường diệt khổ. Con đường đó là Bát Chánh Đạo.
Mình thấy chủ đề chứng kiến nó hay lắm các bạn.
- Nó là trực chỉ thẳng vào cái cần phải khám phá. Mà hay là nó ko có sâu xa gì đâu các bạn, chỉ cần có người chỉ cho các bạn cái là các bạn biết liền hà, vì các bạn vẫn dùng nó hằng ngày thôi. Các bạn vẫn hay nói tôi có chứng kiến cái này, không có chứng kiến cái kia mà phải ko.
- Nó như ngọn hải đăng, nó phải được biết đến, coi trọng nó, ý thức được nó càng rõ, thì tự nhiên á nha, sẽ có những lời chỉ dẫn (mà thôi, cái này cũng ko quan trọng lắm, vì nó sẽ tự nhiên xuất hiện mà, ko cần pr quảng cáo thêm).
- Nó giống như công cụ thần sầu, giúp mình phân biệt được đâu là chính, đâu là tà, đâu là đúng sự thật, đâu là tưởng tượng ra, đâu là cái mà mình chứng kiến, đâu là cái mà mình bôi vẽ thêm. Mình nhớ lại, thì thật ra từ xưa rồi khi học thầy Quý, thì thầy hay bảo bọn mình là khám phá đối tượng, không dùng kiến thức bên ngoài,…, hay là thầy có nói tới hồi quang phản chiếu đó, những bạn nào học hồi xưa chắc là nhớ.