[TÂM] - Khoá học Thực hành chứng kiến T7/2025 - Bài tập về nhà Tuần 1

Thiền Việt Nam Thiền chứng kiến
1

Buổi 1: Phân biệt chứng kiến

Buổi 2: Chứng kiến qua 6 giác quan

Buổi hỏi đáp: Tầm quan trọng của chứng kiến

Bài tập về nhà tuần 1:

1. Trả lời các câu hỏi:

  1. Kết quả của chứng kiến có quan trọng với bạn không?
  2. Bạn có muốn hiểu lầm người khác không? Bạn có muốn bị người khác hiểu lầm không? Vì sao?
  3. Vì sao chỉ những lúc bị oan, bị hiểu lầm, bạn mới dùng đến chứng kiến?
  4. Học chứng kiến để làm gì?

2. Thực hành:

  1. Liệt kê ít nhất 3 điều bạn chứng kiến - không chứng kiến về người khác qua 6 giác quan. Vì sao bạn biết đó là điều bạn chứng kiến - không chứng kiến?

Trả lời cá nhân và gửi báo cáo cho giảng viên.

Sau khi trả lời cá nhân thì hẹn thảo luận theo nhóm ít nhất 30 phút về 4 câu hỏi và bài tập thực hành để thống nhất ra câu trả lời chung của nhóm.

Gửi báo cáo kết quả làm việc nhóm cho giảng viên.

Trả lời:

1. Trả lời các câu hỏi:

  1. Kết quả của chứng kiến có quan trọng với bạn không?

  • Có, kết quả của chứng kiến có quan trọng với mình.
  • Chứng kiến giúp bảo vệ mình: sự an toàn của cơ thể; sự thông suốt và trong sạch của nhận thức của mình về bản thân, về người khác, về hoàn cảnh và tình huống.
  • Kết quả của chứng kiến là gì? Chính là:
    • Nội dung được nhìn thấy bằng mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý.
    • Các kết quả này chính là thế giới hiện tiền của mình.
    • Dựa trên thế giới này, mà mình có những hành động, ví dụ:
      • cơ thể phải biết đói, thì mình mới biết mà đi ăn…
      • mắt phải nhìn thấy vật cản, mình mới biết mà tránh né được…
      • mũi phải ngửi được mùi, thì mình mới biết được đang có gì ở đó, hoặc ăn uống sẽ ngon miệng hơn…
      • tai phải nghe được tiếng, thì mình mới biết mọi người đang nói gì…
      • lưỡi phải nếm được, thì mình mới biết là mình đang ăn gì, nó như thế nào, có phù hợp để nuốt không…
      • ý phải nghe được tiếng nói nội tâm của mình, phải phán đoán được, xử lý được, phân biệt được, thì mình mới có thể biết được điều gì đang diễn ra đối với mình, đó là gì, biết những điều đó thì mình mới có thể ra quyết định và phản ứng được đúng với thực tế, giống như chạy xe thì phải biết đường xá đang như thế nào…
  • Vậy, chứng kiến là cái nền, là công cụ nhận thức nền, và khởi đầu của mình về thế giới, nên nó quan trọng đối với mình.

  1. Bạn có muốn hiểu lầm người khác không? Bạn có muốn bị người khác hiểu lầm không? Vì sao?

  • Không, mình không muốn hiểu lầm người khác. Vì sao?

    • Vì chính bản thân mình đâu muốn bị hiểu lầm.
    • Vì mình đã từng trải nghiệm việc hiểu lầm người khác rồi: lúc đấy mình đã hiểu lầm họ, mình kết luận động cơ của họ, trong cái sự hiểu lầm đấy mình thấy họ thật xấu xa, ngu dốt, mình thắc mắc tại sao họ lại như thế, thật là tức quá và khó chịu vô cùng, sau đấy mình đã bình tâm trở lại, im lặng, chờ đợi xem có đúng thật như mình đã nghĩ (vì thông qua âm thanh mà mình nghe được thôi thì chưa đủ), mình tạm thời để cái hiểu lầm đó qua 1 bên, thì sau đấy xác nhận lại thấy không phải như vậy, những điều mình đã nghe là không đủ dữ kiện để kết luận như thế về họ, thì khi này, lòng mình cực kỳ bình yên, thấy may quá, hên sao nãy không đi theo cái kết luận đó. Do vậy mình biết hiểu lầm mang lại cảm xúc cực kỳ tiêu cực, mình không muốn cảm xúc tiêu cực này, từ cảm xúc tiêu cực này mình có thể sẽ phá hoại cuộc sống của mình, do vậy mình không muốn hiểu lầm người khác.
    • Mình nghĩ khi hiểu lầm người khác, chính là bị ngu, mà mình thì không muốn bị ngu quá.
    • Mình cũng nghĩ là hiểu lầm người khác, chính là không công bằng cho họ, mình không muốn là mình trở thành người thiên lệch như thế đối với người khác.
    • Khi hiểu lầm người khác, mình sẽ nhìn con người đó, sự việc, hành vi, thái độ của người đó đều sẽ được mình giải mã thiên lệch, méo mó đi giống như cái ly hình tròn, mà mình lại nhìn ra cái ghế gỗ; hoặc cũng giống như tay mình cầm cục than nóng mà lại nghĩ rằng đang cầm cục đá lạnh, thì cái kết quả là do mình lãnh chịu, chứ không phải người ta.

  • Không, mình cũng không muốn bị người khác hiểu lầm. Vì sao?

    • Người khác hiểu lầm mình nghĩa là:
      • việc mình làm, họ nghĩ mình ko làm
      • việc mình ko làm, họ nghĩ mình làm
      • điều mình nói, họ nghĩ là mình ko nói
      • điều mình ko nói, họ nghĩ là mình nói…
    • nhìn nhận như thế là không công bằng cho mình.
    • dựa trên đó, họ lại nói, và đối xử với mình không đúng, mình sẽ thấy bị thiếu tôn trọng.
    • Thiếu tôn trọng, bị xem thường sẽ làm cho mình cảm thấy khó chịu.
    • Chưa kể sẽ dẫn tới những điều tai tiếng, mất đi lợi ích của mình.

  • Quan trọng là mình thích sự công bằng: người khác ko hiểu lầm mình, mình ko hiểu lầm người khác, có sao thì nhìn đúng như thế, lúc này mình sẽ khỏi phải lăn tăn, khỏi phải đổ thừa, đỡ phải ghi nhớ, và đỡ phiền phức, phức tạp.

  1. Vì sao chỉ những lúc bị oan, bị hiểu lầm, bạn mới dùng đến chứng kiến?

  • Vì bản thân của chứng kiến:

    • Chứng kiến như là vị trọng tài công tâm, công bằng nhất, không một ý chí chủ quan nào can thiệp được vào kết quả của vị trọng tài này.
    • Đây là vị trọng tài đáng tin tưởng nhất, không thiên vị.
    • Điều đã diễn ra chỉ có 1, do vậy, nó là điều được nhìn thấy chung bởi tất cả mọi người cùng chứng kiến.
    • Đây là điều không ai chối cãi.
    • Nó có sức mạnh của sự thật.
    • Sử dụng chứng kiến lúc này thì mới bảo vệ được mình, vì nó là lý lẽ đanh thép nhất, điều đích xác đã xảy ra, không ai cãi lại được.

  • Khi bị oan, bị hiểu lầm là:

    • Có đối tượng chỉ trích, có đối tượng đang hiểu lầm mình. (điều mình có nói, lại cho là ko nói, điều mình ko nói, lại cho là mình có nói, điều mình có làm, lại cho là ko làm, điều mình ko làm lại cho mình có làm).
    • Thì lúc này chỉ có thực tế đã diễn ra như thế nào mới cứu được mình ra khỏi sự hiểu lầm, và bị oan đó.
    • Như vậy, lúc này mình dùng chứng kiến để bảo vệ bản thân không bị oan, không bị hiểu lầm.

  1. Học chứng kiến để làm gì?

  • Học chứng kiến để hiểu về chứng kiến, có hiểu mới phân biệt được cái nào là kết quả của chứng kiến, cái nào không là kết quả của chứng kiến, và cái nào là không chứng kiến.
  • Có phân biệt được, thì mới dùng được chính xác, dùng được đầy đủ, và dùng được theo ý muốn của mình, thì mới bảo vệ được mình.

2. Thực hành: Liệt kê ít nhất 3 điều bạn chứng kiến - không chứng kiến về người khác qua 6 giác quan. Vì sao bạn biết đó là điều bạn chứng kiến - không chứng kiến?

3 điều mà mình chứng kiến - không chứng kiến về người khác qua 6 giác quan:

  1. Tai mình nghe âm thanh 1 giọng nữ từ quầy tiếp tân “ở đây, ở đây” - Tai mình không chứng kiến âm thanh từ quầy tiếp tân “Đây nè cô”

  • Mình biết đó là điều mình chứng kiến là vì:

    1. Âm thanh đó đã xuất hiện đúng như thế.
    2. Giác quan Tai của mình đúng là đã nghe như thế.
    3. Mình không có vẽ thêm, không có tác động thêm.
    4. Chính âm thanh đó đã xuất hiện như vậy, từ chính nó, không có sự can thiệp của mình.

  • Mình biết đó là điều mình không chứng kiến là vì:

    1. Không có Âm thanh đó xuất hiện vào thời điểm đó.
    2. Giác quan Tai của mình đã không nghe âm thanh đó vào thời điểm đó.
    3. Mình đã không cố xoá đi, không tác động gì để khiến cho không chứng kiến.
  1. Thân mình thấy cô dùng tay đẩy nhẹ thân mình theo hướng di chuyển của cô lên lề đường - Thân mình không chứng kiến cô đang nói “lên đây đi con, tránh để cho người khác đi lại, chúng ta đang ở vị trí không phù hợp.”

  • Mình biết đó là điều mình chứng kiến là vì:

    1. Lực đẩy đó là do chính thân mình đã cảm nhận ra.
    2. Xu hướng ngã theo của thân, chân bước đi theo, hoàn toàn do thân cảm giác ra.
    3. Không có sự can thiệp của ý riêng của mình.
    4. Mình không có vẽ ra thêm được cảm giác đó

  • Mình biết đó là điều mình không chứng kiến là vì:

    1. Tai mình không nghe âm thanh, chỉ có hình ảnh và cảm giác của thân vào thời điểm đó khi hoàn cảnh diễn ra.
    2. Không có âm thanh với nội dung như thế từ miệng cô nói ra.
    3. Thân không thể chứng kiến âm thanh.
  1. Mình hỏi tên của cô, mắt mình chứng kiến hình ảnh cô cười, tai mình chứng kiến cô không nói - Tai mình không chứng kiến Cô không trả lời, mắt mình không chứng kiến thấy Cô che dấu tên.

  • Mình biết đó là điều mình chứng kiến là vì:

    1. Giác quan mắt của mình thấy hình ảnh miệng cô cười vào thời điểm đó.
    2. Giác quan tai của mình đã chứng kiến miệng cô không nói gì về tên cả.
    3. Không có âm thanh nào về tên của cô được phát ra.

  • Mình biết điều đó mình không chứng kiến là vì:

    1. Mắt mình không chứng một hình ảnh gì về tên của cô.
    2. Tai của mình không nghe một âm thanh nào về tên của cô.
    3. Không có âm thanh nào về tên của cô được phát ra.
    4. Ý của mình không chứng kiến thấy ý che dấu tên của cô.
    5. Tai mình không nghe thấy âm thanh cô bảo Cô che dấu tên.

Tóm lại, mình biết điều đó mình chứng kiến, hay điều đó mình không chứng kiến là nhờ mình đã truy vấn lại đầu vào của các giác quan vào đúng thời điểm mà sự việc đó diễn ra. Nếu có đối tượng phù hợp với giác quan, cả 2 cùng xuất hiện, ví dụ:

  • giác quan tai của mình thì phải là nghe âm thanh
  • giác quan mắt của mình thì phải là thấy hình ảnh, màu sắc, kích thước.
  • giác quan mũi của mình thì phải ngửi mùi hương
  • giác quan lưỡi của mình thì phải nếm vị
  • giác quan thân của mình thì phải cảm giác thân xúc (cảm giác thân, mát, nóng, lạnh, thăng bằng, đau, thoải mái…)
  • giác quan ý của mình thì phải biết nội tâm của chính mình (cảm xúc, cảm nhận của lòng mình, suy nghĩ, những gì diễn ra bên trong lòng mình, hoặc các âm thanh hình ảnh… của các giác quan khác nhưng trong quá khứ).
    Thì mình biết rằng mình đã có chứng kiến điều đó bằng đúng loại giác quan nào, cũng như không chứng kiến điều đó, thì cũng biết rõ đối tượng bên ngoài đó đã không hề xuất hiện ở đầu vào của các giác quan nào của mình vào thời điểm đó.