Buổi sáng khi vào lớp , ngay câu hỏi đầu tiên như thế nào là chứng kiến , như thế nào là không chứng kiến? Bên trong lúc này là cảm thấy mông lung , vì bên trong cũng chưa cảm thấy rõ ràng , giống như một màn đêm có chỗ tối và có chỗ sáng, dĩ nhiên chỗ tối nhiều hơn , cảm thấy lật lại , xem lại những gì mình đã biết , và bắt đầu thấy nó có vấn đề , và bên trong thừa nhận là chưa hiểu rõ. Tiếp diễn trong buổi học được thầy dẫn dắt qua các câu hỏi, lần này thì mình thấy tìm câu trả lời bên trong , cái nào có câu trả lời thì mình biết là có câu trả lời , cái nào không có câu trả lời thì thừa nhận và nhận biết là chưa có câu trả lời , tức là trải nghiệm ngay lúc đó , nhìn vào bên trong và đưa ra câu trả lời, không lấy câu trả lời từ suy nghĩ, không lấy câu trả lời từ logic hay suy luận , và cũng biết là nếu lấy câu trả lời từ suy nghĩ , logic hay suy luận thì cũng tức là mình chưa thấy được đáp án bên trong. Ấn tượng khi lúc về nhớ lại gợi lại lúc cùng lúc thực hiện cùng lúc 2 hoạt động , lúc này nhận ra tại một thời điểm mình chỉ thực hiện 1 hoạt động thôi, và nó nhảy qua nhảy lại quá nhanh giữa các hoạt động , mà trước đó mình cho rằng là đang đa nhiệm , tiếp theo là khi gợi lại , thi mình thấy thêm vấn đề là gọi sai tên hay nhầm lẫn giữa hoạt động này sang hoạt động khác , ví dụ mình đang quan sát mình đang nhìn , mà cho rằng mình đang vừa nhìn vừa quan sát mình đang nhìn .
Tuy nhiên , vẫn có cảm thấy cái gì đó nó có ở đó , nó biết các hoạt động từ suy nghĩ , nhìn đường , nghe , cái cảm nhận về cái biết này nó lạ lắm, giống như đằng sau các hoạt động , luôn có nó vậy , và rất dễ nhầm lẫn chứng kiến với quan sát lắm luôn , các đặc tính gần gần như nhau , mình thấy mình toàn quan sát không hà , nhưng ngay cả khi quan sát , vẫn cảm thấy có cái biết bên cạnh đó , nhưng khi tập trung đi sâu hơn vào cái biết đó, cái bản thân chứng kiến đó, thì lại đâm vào bóng tối . mà cũng hay, trong lòng cũng cám ơn Tâm , nhiều lúc chưa hỏi, mà Tâm giống như là thay lời nói ra vậy, rồi những phản hồi của Thầy giúp mình quay vào trong nhìn lại một lần nữa, và nó rõ ràng hơn.
Buổi chiều mình khi đi đến chỗ đâu là kết quả của chứng kiến , đâu là kết quả của quan sát , đâu là kết quả của kết luận , thì khi nhìn vào trong mình thấy có cái biết như con mắt vậy , nó biết con mắt đang quan sát , nó biết những suy nghĩ đang nổi lên , những xử lý trong đầu rất nhanh, mà con mắt đó chưa nắm bắt kịp , có những cái nổi rõ lên thì nó nhận biết , và khi có những xử lý như vậy, thì là kết quả của kết luân , chứ không phải của chứng kiến , ngay khi thầy nói , kết quả của chứng kiến là tường thuật, miêu tả , thì bên trong mình thấy , ồ là nó , và thấy luôn sự nhầm lẫn ở chỗ thực hành quan sát trong cảm nhận mà lại lầm tưởng là quan sát trong chứng kiến , mình có một cái hiểu là khi có xử lý dù là ý thức hay vô thức thì nó không còn là kết quả của chứng kiến nữa , và buổi tối hôm đó , ngày hôm sau , khi nhìn vào trong , được nhìn lại một lần nữa những gì đang diễn ra bên , thì mình đã ồ lên , thì những xử lý được nổi lên , mình biết , mình chứng kiến có một cái đọc trong đầu nè, mình có những suy nghĩ như a, b,c như vầy nè. Và khi nhìn thì mình ở con mắt, nhìn lại những gì trước mắt đang diễn ra , đúng là đang nhìn hình ảnh , so với trước đây thì là nhìn hình ảnh cộng với cho rằng đó là thật. Mặc dù trước đây mình có một cái hiểu thông qua cái đầu đó là hình ảnh , nhưng đến hôm nay thì nó nổi rõ lên là đang nhìn hình ảnh , mà không có suy nghĩ đã biết trước đó, giống như thật sự nhìn vào cây viết, và thừa nhận đúng là là mới thật , tươi mới thật. Và đúng là bên trong không biết đằng sau hình ảnh mà con mắt nhìn thấy đó , có gì đằng sau hay không, có lúc khi nhìn hình ảnh, mình thấy trong đầu nổi lên một cách tự động là có cái đằng sau, và lần này mình đã nhận ra nó rồi, bắt được nó rồi, giống như khi nhìn chữ trên bảng quảng cáo trên đường, thì auto có tiếng nói đọc chữ trong đầu vậy. Nó biết cái đọc nổi lên, cái đọc biến mất khi bị mình phát hiện . kỳ diệu thật, khúc cuối đến đoạn “sống trong chỗ có không có kết luận” , thì lúc đọc câu này lên , mình thấy nó là câu kết luận mà , giống như là có một cái chốt , cái kết luận mà có cái kết luận thì cũng có nghĩa là không chứng kiến rồi, đến câu tiếp theo “không sống trong chỗ có kết luận” , mơ màng , tối thui , không hiểu gì cả là cảm nhận tức thời lúc ngay lúc đó , tiếp tục nhìn vào bên trong thì hiện tại mình thấy là khi nào có kết luận, hay có cái mà mình cho là đúng thì không sống , không ở chỗ đó thôi, lúc này thì lại nổi lên , ơ mà nó dễ nhầm lẫn sang cái kết luận “ sống trong chỗ có không có kết luận “ quá .
Cảm nhận sự thay đổi trong cuộc sống , thì có sự thay đổi khá rõ , bên ngoài thì thấy làm nhiều, mà cảm nhận bên trong thì thoải mái thảnh thơi, thoải mái , thảnh thơi xuất phát từ chứng kiến bản thân đang hoạt động chứ không phải làm, dĩ nhiên là công việc vẫn hiệu quả như trước giờ, vẫn phải có kết quả của công việc đó , chỉ là cái áp lực bên trong thì nó không còn .kiểu kiểu vậy. Lúc ăn thì thấy vị ngon trên đầu lữoi, lúc đi đường thì thưởng thức cảnh đi , đúng là thấy tươi mới thật dù là ngày nào cũng đi cùng một con đường.
,